Post enim Chrysippum eum non sane est disputatum. Nunc omni virtuti vitium contrario nomine opponitur. Ergo et avarus erit, sed finite, et adulter, verum habebit modum, et luxuriosus eodem modo. Quod quidem iam fit etiam in Academia. Sed ad bona praeterita redeamus. Si enim non fuit eorum iudicii, nihilo magis hoc non addito illud est iudicatum-. Sin tantum modo ad indicia veteris memoriae cognoscenda, curiosorum. Itaque vides, quo modo loquantur, nova verba fingunt, deserunt usitata. Quae quidem vel cum periculo est quaerenda vobis; Potius inflammat, ut coercendi magis quam dedocendi esse videantur.
Verum tamen cum de rebus grandioribus dicas, ipsae res verba rapiunt; Illis videtur, qui illud non dubitant bonum dicere -; Quodsi vultum tibi, si incessum fingeres, quo gravior viderere, non esses tui similis; Deinde disputat, quod cuiusque generis animantium statui deceat extremum. Inquit, dasne adolescenti veniam? Quid ait Aristoteles reliquique Platonis alumni?
An potest cupiditas finiri? Et ille ridens: Video, inquit, quid agas; Quis Aristidem non mortuum diligit? Atque haec ita iustitiae propria sunt, ut sint virtutum reliquarum communia. Nec tamen ille erat sapiens quis enim hoc aut quando aut ubi aut unde? Hoc non est positum in nostra actione. Recte dicis; Bona autem corporis huic sunt, quod posterius posui, similiora.
Est, ut dicis, inquam. Si verbum sequimur, primum longius verbum praepositum quam bonum. Aliter enim explicari, quod quaeritur, non potest. Quibusnam praeteritis? Sic, et quidem diligentius saepiusque ista loquemur inter nos agemusque communiter. Deinde disputat, quod cuiusque generis animantium statui deceat extremum. Intrandum est igitur in rerum naturam et penitus quid ea postulet pervidendum; Habes, inquam, Cato, formam eorum, de quibus loquor, philosophorum. Quarum ambarum rerum cum medicinam pollicetur, luxuriae licentiam pollicetur. Quonam, inquit, modo?
An potest cupiditas finiri? Haec para/doca illi, nos admirabilia dicamus. Iam id ipsum absurdum, maximum malum neglegi. Tu vero, inquam, ducas licet, si sequetur; Istam voluptatem perpetuam quis potest praestare sapienti? Inde igitur, inquit, ordiendum est. Respondent extrema primis, media utrisque, omnia omnibus. Cur igitur, cum de re conveniat, non malumus usitate loqui?
Erit enim mecum, si tecum erit. Habes, inquam, Cato, formam eorum, de quibus loquor, philosophorum. Gloriosa ostentatio in constituendo summo bono. Quid turpius quam sapientis vitam ex insipientium sermone pendere? Miserum hominem! Si dolor summum malum est, dici aliter non potest. Illum mallem levares, quo optimum atque humanissimum virum, Cn. Quae fere omnia appellantur uno ingenii nomine, easque virtutes qui habent, ingeniosi vocantur.
Sed quid attinet de rebus tam apertis plura requirere? Duarum enim vitarum nobis erunt instituta capienda. Ita cum ea volunt retinere, quae superiori sententiae conveniunt, in Aristonem incidunt; Videmus igitur ut conquiescere ne infantes quidem possint. Non est igitur voluptas bonum. Hanc ergo intuens debet institutum illud quasi signum absolvere. Que Manilium, ab iisque M. Quodsi ipsam honestatem undique pertectam atque absolutam. Nam ante Aristippus, et ille melius. Ergo illi intellegunt quid Epicurus dicat, ego non intellego?
Utinam quidem dicerent alium alio beatiorem! Iam ruinas videres. Immo alio genere; Et non ex maxima parte de tota iudicabis? Quorum altera prosunt, nocent altera. Aperiendum est igitur, quid sit voluptas; Nemo igitur esse beatus potest. An hoc usque quaque, aliter in vita? Eam tum adesse, cum dolor omnis absit; Tu enim ista lenius, hic Stoicorum more nos vexat. An vero displicuit ea, quae tributa est animi virtutibus tanta praestantia?