Tibi hoc incredibile, quod beatissimum. Ergo ita: non posse honeste vivi, nisi honeste vivatur? Aliter enim nosmet ipsos nosse non possumus. Ait enim se, si uratur, Quam hoc suave! dicturum. Sic, et quidem diligentius saepiusque ista loquemur inter nos agemusque communiter. Summus dolor plures dies manere non potest? Dolor ergo, id est summum malum, metuetur semper, etiamsi non aderit; Portenta haec esse dicit, neque ea ratione ullo modo posse vivi; Hoc tu nunc in illo probas.
Quod si ita se habeat, non possit beatam praestare vitam sapientia. Vide, quantum, inquam, fallare, Torquate. Eam stabilem appellas. Itaque mihi non satis videmini considerare quod iter sit naturae quaeque progressio. Sin laboramus, quis est, qui alienae modum statuat industriae?
Que Manilium, ab iisque M
Sed eum qui audiebant, quoad poterant, defendebant sententiam suam. Neque enim disputari sine reprehensione nec cum iracundia aut pertinacia recte disputari potest. Tecum optime, deinde etiam cum mediocri amico. Perturbationes autem nulla naturae vi commoventur, omniaque ea sunt opiniones ac iudicia levitatis. Eam tum adesse, cum dolor omnis absit; Quid ei reliquisti, nisi te, quoquo modo loqueretur, intellegere, quid diceret? Sed ad bona praeterita redeamus. Quid censes in Latino fore? Etsi ea quidem, quae adhuc dixisti, quamvis ad aetatem recte isto modo dicerentur.
Ut alios omittam, hunc appello, quem ille unum secutus est. Quid enim de amicitia statueris utilitatis causa expetenda vides. Gracchum patrem non beatiorem fuisse quam fillum, cum alter stabilire rem publicam studuerit, alter evertere. Teneo, inquit, finem illi videri nihil dolere. Graecis hoc modicum est: Leonidas, Epaminondas, tres aliqui aut quattuor; Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata. Ut placet, inquit, etsi enim illud erat aptius, aequum cuique concedere. Nam Pyrrho, Aristo, Erillus iam diu abiecti. Obsecro, inquit, Torquate, haec dicit Epicurus? Iam doloris medicamenta illa Epicurea tamquam de narthecio proment: Si gravis, brevis; Virtutis, magnitudinis animi, patientiae, fortitudinis fomentis dolor mitigari solet.
Mihi, inquam, qui te id ipsum rogavi? Multa sunt dicta ab antiquis de contemnendis ac despiciendis rebus humanis; Nunc vero a primo quidem mirabiliter occulta natura est nec perspici nec cognosci potest. Primum cur ista res digna odio est, nisi quod est turpis? Licet hic rursus ea commemores, quae optimis verbis ab Epicuro de laude amicitiae dicta sunt. Ille vero, si insipiens-quo certe, quoniam tyrannus -, numquam beatus;